Қазақстан билігі газ бағасын 2024 жылға дейін ұстау туралы шешім қабылдады. Осы уақытқа дейін олар 2021 жылдың желтоқсан айындағы деңгейде қалады. 2023 жылдан бастап суды сараланған тарифпен төлеуге тура келеді. Сонымен қатар, Қазақстан басшылығы автокөліктерді қайта өңдеу төлемін азайтады, бірақ жоймайды және атом электр станциясының құрылысын бастайды. Мұның барлығы Республика Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың жаңа экономикалық саясатына сай келеді және оның алғашқы нәтижелері 2 айдан кейін пайда болуы керек.

Қазақстан үкіметінің кеңейтілген отырысында Премьер-Министр Әлихан Смайылов Тоқаевқа еліміздің әлеуметтік маңызы бар тауарлар өндірісін ұлғайтуға ниетті екенін айтты. Бұл ретте Алматы азық-түлік бағасын түсіргісі келеді.

Қазақстан президентінің өзі елдегі жалақының төмендігіне наразылығын білдірді. Тоқаевтың айтуынша, Қазақстанда орташа жалақы өсіп жатыр деген мәлімдемелер елес. Расында, миллион қазақстандықтың табысы ең төменгі күнкөріс деңгейіне де жетпейді,-дейді мемлекет басшысы.

Осыған байланысты Тоқаев Маңғыстау облысындағы жаңа наразылық акцияларына назар аударды. Онда 2,5 мыңға жуық адам «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» кәсіпорнына (жылу және сумен жабдықтау өндірісімен айналысатын мемлекеттік кәсіпорын) жұмысқа тұруды талап етеді, ал қазірдің өзінде жұмыс істеп жатқандар жалақысының екі еселенгенін қалайды.

Кәсіпорын басшылығы жалақыны небәрі 30 пайызға көтеруге дайын, әзірге бірнеше мың адамды жұмыспен қамту туралы сөз жоқ. Тоқаев мәселені қарап, қажет болған жағдайда жанжалды реттеу үшін үкіметтік комиссияны жіберуге шақырды (бұл қаңтардың басында жасалған болатын).

«Олар ереуілге шыққан кәсіпорын барлық мемлекеттік компаниялардың ішіндегі ең табыстысы болып табылады. Олар жалақыны көтере алады. Мәселе билік тәуелсіз кәсіподақтарды қайтаруға дайын ба? Қазіргі наразылықтар корпорациялар әзірлеген Еңбек кодексінде еңбек ұжымындағы наразылықты сындарлы бағытқа айналдыратын нормативтік базаның жоқтығымен байланысты. Жалақы мәселесін ереуілдер аясында емес, өркениетті диалог арқылы шешу керек», — деп түсіндірді М.К. Еуразиялық сараптама кеңесінің басшысы Шыңғыс Лепсібаев.

Қазақстан басшысы АЭС құрылысын да ұмытқан жоқ. Тоқаевтың айтуынша, атом энергетикасын дамыту – өңірлік көшбасшылықты сақтаудың бірден-бір жолы. Атап айтқанда, атом электр станцияларысыз энергетикалық қауіпсіздікті ұмытуға болады, экономика құлдырады, шетелдік инвестиция кетеді. Бұған дейін «Росатом» Қазақстанға атом электр станциясын салуды ұсынған болатын. Бұған қоса, Ресей мемлекеттік корпорациясының Өзбекстан мен Қырғызстанда атом электр станцияларын салу жоспары бар.

Бұл ретте Қазақстанда құрылыс нарығын монополиясыздандыру жүзеге асырылатын болады. Тоқаев сол компаниялардың құрылыс тендерлерін ұтып алғанына қуанбайды. Утильсбора қазірдің өзінде мемлекеттің юрисдикциясына берілді, болашақта олар оны қысқартпақшы, алайда қанша екені белгісіз. Жер мәселесі де шешілетін болады – Тоқаев кейбір корпорациялардың өздері өңдей алмайтын аумақтарды өздеріне алғанына қанағаттанбайды. Осымен қатар Қазақстан билігі мемлекет пен қоғам арасында пайда болған түрлі делдалдармен күресіп, мемлекеттік қызметтерді көрсету үшін қосымша ақы қалыптастырмақ.

Тоқаевтың жаңа экономикалық саясатының ең қызықты мәлімдемесі оның алдағы 2 айда Қазақстанда заңсыз экспортталған қаражат пен олармен сатып алынған активтерді елге қайтару туралы ұсыныстар қалыптасады деген сөзі болса керек. Өздеріңіз білетіндей, Нұрсұлтан Назарбаевтың отбасы бір кездері Лондондағы жылжымайтын мүлікті, соның ішінде Бейкер-стрит, 221б мекенжайындағы Шерлок Холмс үйін белсенді түрде сатып алған.

«Елорданы 2 айдан да тезірек қайтаруға болады. Жалпы, биліктің қазіргі кездегі басты міндеті – бюджетті жедел толтырып, одан кейін жиналған қаржыны халық күткен әлеуметтік бағдарламаларға жұмсау. Мұның ең оңай жолы – шетелде заңсыз шығарылған ақшаны қайтару. Кемшілігі сол, әзірге бізге кімнің қандай оффшорлық компанияларға тиесілі екені айтылмады, бірақ бұл ақпарат үкіметте болуы мүмкін», — деді Лепсібаев М.К.-ге.

Сарапшы Қазақстанның тұңғыш президенті туралы заң оның отбасы мүшелерін қылмыстық қудалаудан қорғайтынын, сондықтан қазіргі уақытта олардың мүлкі, соның ішінде шетелде де қауіпсіз екенін түсіндірді. Десек те, елден ақшаны белсенді түрде сыртқа шығарып жүрген басқа байлар да жеткілікті. «Біз 100 миллиард доллар туралы айтуға болады, бұл әлі де қарапайым есептер. Әрине, халық Қазақстанға ақшаны қайтаруға қарсы болады, бірақ олардың Тоқаевқа қарсы тұратын ештеңесі жоқтың қасы. Бәлкім, біз ақпараттық соғысты байқайтын шығармыз, оның мақсаты Қазақстан Президентін және оның әлеуметтік әділеттілікті орнату әрекетін қаралау болады, бірақ одан артық емес», — деді Лепсібаев.